YouTube
یوتیوب :(YouTube) یک پلتفرم سرویس اشتراک ویدئو است، که در سال ۲۰۰۵ ایجاد شده است. یوتیوب پس از گوگل پرطرفدارترین وبگاه جهان و بزرگترین زیرمجموعه گوگل است که در نوار ابزار این وبگاه دیده میشود. سایت الکسا، یوتیوب را دومین وبگاه پربازدید دنیا معرفی کرده است.
یوتیوب به کاربران اجازه بارگذاری، مشاهده و اشتراکگذاری ویدئو را میدهد و انواع ویدئوها مانند کلیپهای فیلم و موسیقی و همچنین ویدئوهای کوتاه و آموزشی را نمایش میدهد. این وبگاه قابلیت پشتیبانی از ویدئوهای سهبعدی را نیز دارد. نسخه تلفن همراه این وبگاه به صورت یک نرمافزار بر روی پلتفرم گوشیهای هوشمند نیز در دسترس است.
دسترسی به یوتیوب در چندین کشور مسدود شدهاست. ایران در سال ۲۰۰۶، بهطور موقت سطح دسترسی به یوتیوب را مسدود کرد. پس از آن، این وبگاه در ایران مدتی رفع فیلتر شد؛ اما سرانجام به دلیل پخش ویدئوهای مربوط به اعتراضات مردم ایران به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ فیلتر شد و هماکنون نیز فیلتر است. یوتیوب در چندین کشور دیگر از قبیل چین، برزیل، ترکیه، پاکستان و مراکش نیز فیلتر است.
بر اساس آمار سال ۲۰۲۰ هر دقیقه ۵۰۰ ساعت محتوا در یوتیوب آپلود میشود. همچنین روزانه ۱ میلیارد ساعت ویدئو در یوتیوب تماشا میشود. یوتیوب بیش از ۲ میلیارد کاربر فعال ماهانه دارد و فیلمهایی با موضوعاتی نظیر فیلمهای هالیوود و موسیقیِ فیلم، تبلیغات، فیلمهای آماتور، فیلمهای مستند و آموزشی و… در آن بارگذاری میشود. در این سرویس امکان لایک، بارگذاری، پیامگذاری، انتشار و تماشاکردن ویدیوها، دنبال کردن دیگر کانالها و کاربران و همچنین امکان ساخت فهرستی برای دستهبندی ویدیوها فراهم شده است.
بیشتر ویدئوهای این شرکت توسط افراد عادی و بعضی از ویدئوها توسط شرکتها و برخی سازمانهای دیگر و برخی توسط خود یوتیوب بارگذاری شوند. افراد ثبت نام نکرده، میتوانند ویدئوها را تماشا کنند. افراد ثبت نام کرده میتوانند ویدئوها را در کانال خود بارگذاری کنند.
کسب درآمد از یوتیوب
یوتیوب در ازای بازدید تبلیغهای یک ویدئو به صاحب کانال پول پرداخت میکند. از شروط پرداخت وجه، داشتن هزار فالوور یا بیشتر است. همچنین باید حدود ۴ هزار ساعت ویدئو توسط کاربر آپلود شده باشد. کاربران برای درخواست وجه ابتدا باید درخواست مانیتایز شدن خود را به یوتیوب بفرستند. سپس یوتیوب به بررسی یک هفتهای محتوای کانال میپردازد. این بررسی شامل تایید رعایت قوانین یوتیوب مانند اینکه ویدئوها کپی رایت نباشند و همچنین فالوورها و بازدید کنندهها فیک نباشند، میشود. بعد از تایید شدن کانال، یوتیوب درخواست یک حساب بانکی میکند. حساب بانکی از چند کشور از جمله ایران پذیرفته نیست. با این حال کاربران این کشورها میتوانند با همکاری آشانایان خود در سایر کشورها و استفاده از حساب بانکی آنها فعالیت درآمدزا از یوتیوب داشته باشند.
یوتیوب به ازای هر ۱۰۰۰ بازدید حدودا بین ۱ تا ۲ دلار پرداخت میکند. این عدد نسبت به اینکه بازدیدکنندهها از چه کشورهایی هستند و موضوع ویدئو چه میزان تخصصی و یا عمومی است متفاوت است و میتواند میزان بیشتری دریافت کند.
گاهی اوقات بیننده هنگام نمایش تبلیغ چند ثانیه فیلم را رد می کند تا تبلیغ نمایش داده نشود، یا از ابزارهای مسدودکردن تبلیغ استفاده می کنند و یا از نسخه premium یوتیوب استفاده می کنند، در این صورت یوتیوب برای این بازدیدها پولی پرداخت نخواهد کرد.
طبق بررسیهای صورت گرفته و یک ضرب و تقسیم ساده برآورد درآمدی نفر اول (بر اساس بازدید که طبق آنچه گفته شد پرداختها نیز براساس بازدید صورت میگیرد) چیزی حدود ۷۰۰ تا ۹۰۰ میلیون، نفر دوم حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون و نفر دهم چیزی حدود ۲۰-۳۰ میلیون تومان در طول یک ماه است.
یوتیوب در گوگل ترندز
تایم لاین یا نمودار زمانی ذیل، نشاندهندهی میزان جستجوی عبارت «یوتیوب» در گوگل را نشان میدهد. همچنین موضوعات مختلف جستجو شده در رابطه با یوتیوب در طی ۵ سال گذشته بررسی شده است. این بررسیها نشان میدهد عبارتهایی نظیر فیلترشکن، درآمد، بیبیسی فارسی، سانسور اینترنت در ایران، سریال خانگی «سالهای دور از خانه» و … از جستجوهای نزدیک به یوتیوب بودهاند.
بر اساس تایم لاین مشاهده میشود که در اوایل آذر سال ۱۳۹۸ بیشترین جستجوی عبارت «یوتیوب» توسط کاربران داخل ایران انجام شده است. دلیل این مسئله را میتوان اعتراضات به گرانی بنزین که از ۲۴ آبان آغاز شد، عنوان کرد. این اعتراضات که به آشوبهای خیابانی توسط معترضان تبدیل شده بود تا روزهای بعد ادامه داشت. کاربران فیلمها و ویدئوهای خود از این اعتراضات و درگیری معترضان و نیروهای امنیتی را در یوتیوب بارگذاری میکردند و به این دلیل بازدید از سایت یوتیوب و جستجوی عبارت «یوتیوب» برای دسترسی به سایت آن افزایش داشته است.
ویدئوهای پربازدید
بررسی ویدئوهای پربازدید نشان میدهد عموم این ویدئوها مربوط به کلیپهای موسیقی از خوانندگان فارسی است.
پربازدیدترین ویدئوی یوتیب فارسی مربوط به ویدئو کلیپ «فرشته شکسته» و یا «Boken AngleL» است که توسط «آرش لباف» خواننده و ترانهسرای ایرانی مقیم خارج از کشور تولید شده است. این کلیپ که به صورت دوزبانه فارسی و انگلیسی تهیه شده است اولین بار در سال ۲۰۱۰ در یوتیوب بارگذاری شد و تا کنون ۲۰۶ میلیون بازدید داشته است. دیگر ویدئوهای این خواننده نیز از ویدئوهای پربازدید یوتیوب هستند.
از پربازدیدترین ویدئوهای بعدی پس از کلیپهای «آرش لباف» کلیپ کنسرت «محسن یگانه» خواننده ساکن ایران به نام «بهت قول میدم» است. این کلیپ که در سال ۲۰۱۶ در کانال «محسن یگانه» در یوتیوب برگذاری شده است تا کنون حدود ۱۰۲ میلیون بازدید داشته است. همچنین نظرات منتشرشده زیر این ویدئو نشان میدهد کاربرانی از سرتاسرجهان آن را دیده و دوست داشتهاند.
کاربران ایرانی یوتیوب در زمینههای مختلف آموزشی و سرگرمی فعالیت میکنند. عموم کاربران برتر فارسی زبان یوتیوب ساکن خارج از ایران هستند. دلیل فعالیت تخصصی و هدفدار این کاربران شاید به دلیل این است که کسب درآمد این کاربران بسیار سادهتر از کاربران داخل ایران است. تحریم سیستم بانکی ایران و دشواری واریز و انتقال پول به داخل ایران سبب شده کاربران ساکن ایران تمایل زیادی به فعالیت جدی درآمدزا در یوتیوب نداشته باشند. هرچند با وجود راههایی برای دور زدن تحریمهای بانکی کاربران فارسی زبان داخل کشور که در پلتفرمهای دیگری نظیر اینستاگرام فعالیت دارند ویدئوهای خود را در یوتیوب نیز به اشتراک بگذارند و از مخاطبان خود بخواهند که از کانال یوتیوب آنها نیز بازید کنند.